Informatie

In onze contacten met medewerkers van WMO, maatschappelijk werk of een wijkteam horen we vaak vele vragen aan met betrekking tot hulphonden en dan traumahonden in het algemeen. Vaak hebben die vragen te maken met de financiering van een opleidingstraject. Nu de hulphond ook langzaamaan steeds meer bekend en geaccepteerd wordt in de maatschappij is het dan ook belangrijk dat we de handen ineen slaan en helderheid verschaffen. Laten we daar eens naar kijken!

Wat verstaan we onder een hulphond?

Een hulphond is een middel voor een persoon met een beperking om een bepaald doel, of doelen, te bereiken. Zo kan een blinde de ogen en oren van de hulphond gebruiken om te ‘zien’ en zich zodoende in de maatschappij voort bewegen. Een doof iemand gebruikt een ‘signaalhond’ voor diens oren en een persoon met een lichamelijk handicap een ADL-hond (ALD staat daarbij voor: Algemeen Dagelijkse Levensverrichtingen). Naast bovengenoemde hulphonden zijn er echter ook hulphonden voor personen met epilepsie, diabetes en psychosociale problematieken. In dit laatste domein is de Stichting werkzaam. De kosten voor de opleiding van een hulphond variëren van € 5.000,- tot € 45.000,- afhankelijk van het type hulphond en de opleidingsorganisatie.

De psychosociale hulphond

Zoals in de inleiding van dit artikel beschreven gaat het in gesprekken met overheden vaak over de kosten voor de opleiding van genoemde psychosociale hulphond. Deze worden niet vergoed door een zorgverzekeraar (er zou geen wetenschappelijk bewijs zijn voor de werking) terwijl de aandoeningen die cliënten hebben wél door professionele zorgverleners worden gesteld en behandeld. Steeds vaker kloppen mensen dan ook aan bij de gemeente en dan vaak specifiek bij de WMO aangezien ze simpelweg weer willen participeren in de maatschappij. En de WMO is tenslotte het praktijkuitvloeisel van de participatiewetgeving! De vraag dient zich dan ook aan: “Zou de gemeente een teamtrainingstraject moeten omarmen en vergoeden?”

Vaak echter komt er een afwijzing met als basis hetzelfde excuus als dat van de zorgverzekeraar; er zou geen wetenschappelijk bewijs zijn voor de effectiviteit van een psychosociale hulphond. Tot voor kort was dit ook zo echter er zijn inmiddels meerdere onderzoeken gepubliceerd die wél degelijk een aantoonbaar bewijs leveren van de effectiviteit van een traumahond!

Wetenschappelijk bewijs

Het eerste onderzoek komt van de Universiteit Utrecht (klik hier), een promotieonderzoek naar de invloed van hulphonden op veteranen met posttraumatische stressstoornis (PTSS). Het tweede onderzoek is gedaan door de Radboud Universiteit en wordt nu uitgebreider onderzocht (klik hier), waarin aangegeven werd dat een buddyhond (een andere naam voor een psychosociale hulphond) meerwaarde heeft voor een (ex)agent met PTSS. Binnenkort worden ook het onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen verwacht. In alle onderzoeken komt naar voren dat de cognitieve verwerking van informatie van personen met een psychosociale hulphond iets opschuift naar de waarden zoals bij mensen zonder PTSS. Dit effect zien we niet bij een niet getrainde gezinshond.

Ga je nog wat verder zoeken dan vind je artikelen zoals dat van M. Bak, Ph. Delespaul (klik hier) dat niet alleen inzoomt op het psychosociale maar ook op de lichamelijke veranderingen bij mensen met een psychosociale hulphond. Het voert te ver om ze hier allen te noemen maar in het kort: de stemming, de zelfwaardering en het lichamelijk functioneren verbetert, herbelevingen en nachtmerries nemen af, er komt een solide dag-nachtritme terug, psychofarma kan worden afgebouwd, er is sprake van stressreductie, minder somberheid, afname van angst en men durft weer contacten met mensen aan te gaan. Kortom: de kwaliteit van leven neemt flink toe!

Therapeutisch doel?

Een andere reden tot afwijzing die wij steeds vaker horen is dat men een psychosociale hulphond plaatst in de context van een therapeutisch doel. Niets is echter minder waar. Een hond is geen therapeut. Hij neemt slechts waar en reageert daar op. Zo kan een hond ruiken dat meer stresshormonen worden afgescheiden, voelt de lichamelijke energie van zijn baas en heeft diens gedrag door associatie leren doorgronden.

Als laatste, ook wij kennen de verhalen (met name op sociale media) van mensen met een zogenaamde psychosociale hulphond waarbij de hond over welhaast bovennatuurlijke gaven en eigenschappen lijkt te beschikken. Dit vertroebelt het juiste beeld.  Een traumahond is gewoon een zeer fijne partner die overal mee naartoe gaat en altijd op een natuurlijke en/of aangeleerde, manier reageren. Ze zijn geen wonderen op pootjes!